NARODNO POZORIŠTE SARAJEVO
Prošlo je dosta vremena kako se na našoj stranici utrkuju priča za pričom, pjesma za pjesmom, igra za igrom, savjet za savjetom, ime za imenom….Osnivači projekta ABC Djeca potvrđuju nam da sve više najmlađih, ali i srednjovječnih dječaka i djevojčica, sa svih kontinenata, s’ radošću svraćaju na ove stranice i, što je najvažnije, većina njih trajno ostaju uz nas! Svakodnevno nam pristupaju nova lica, koja s’ radošću prate zbivanja na bosansko-hercegovačkim prostorima!
Danas vam želimo ispričati sve što znamo o jednom od najstarijih i najposjećenijih pozorišta na ovim našim prostorima!
Narodno pozorište Sarajevo definitivno je najveća pozorišna kuća u našoj zemlji. Uz to, bila je i ostala jedna od najznačajnijih u Jugoistočnoj Evropi. Pozorište je 1921. otvorio velikan Branislav Nušić. Inače, Narodno pozorište, ranije zvani Društveni dom, sagrađeno je 1897. godine, po projektima velikana Karla Paržika. Godine 1922. pretvoren je u Dom.
Narodno pozorište izgrađeno je u neorenesansnom historičističkom stilu. Nepravilnog je pravougaonog oblika. Sedamdeset četiri godine kasnije sarajevski pozorišni zvaničnici su razastrli prekrasni crveni tepih, koji je najavljivao okupljanje brojnih svjetskih filmskih stvaraoca i velikana.
Na sarajevska, širom otvorena vrata, potpuno nenadano, umarširali su “Sarajevo Film Festival” i sa njim slavni svjetski umjetnici Bred Pitt, Anđelina Đoli, Morgan Friman, Miki Rurke, Orlando Bloom, Robert De Niro, Benicio Del Toro, Daniel Kraig, Žerard Depardje, Džon Kleese, Kevin Spejsi, Gilian Anderson i mnogi, mnogi drugi… Podsjećamo vas, cijenjeni čitaoci, da su dvadesetak godina ranije, u vrijeme Četrnaestih Zimskih Olimpijskih Igara, gosti Sarajeva bili, uz ostale, i Kirk Daglas, i Ričard Barton, Jul Briner, Orson Vels, Silvija Koščina, Sergej Bondarčuk, Franko Nero, Lojze Rozman, Oleg Vidov, Kurd Jirgens, Hardi Kriger, kao i brojni glumci iz drugih država. Za takav rad Šestoaprliske nagrade uručene su Narodnom pozorištu čak u tri navrata: 1970, 1972. i 1978.godine.
Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika donijela je 2008. godine odluku da se zgrada Narodnog pozorišta proglasi nacionalnim spomenikom naše domovine. Sa više od hiljadu i šesto dramskih, opernih i baletskih umjetnika, kao i drugih stručnih osoba, godine 1996., na 75-tu godišnjicu rada Narodnog pozorišta, izvedeno je hiljadu i četrdeset dramskih premijera, te realizovane 264 operne i više baletnih projekata. Jednom riječju, Narodno pozorište Sarajevo odigralo je veliki broj dramskih, baletskih i opernih predstava, po cijeloj našoj domovini Bosni i Hercegovini.
Sarajevski Kamerni teatar 55 ima nešto drugačije pozorišno iskustvo. On nudi intimniji pristup, te scenom okruženom gledalištem, koja ruši ‘zid’ između gledalaca i glumaca. Kamerni teatar 55 počeo je s’ radom 7. marta 1955. godine. Nastao je u vrijeme kada se u dramskoj umjetnosti formirao novi vid dramaturgije, bolje rečeno “drama apsurda” ili “antidrama”. Karakteriše ga takozvana “pozornica ring”, okružena gledalištem, umjesto frontalnog tipa scene, koja se može prepoznati kao prilika za intimniji, prirodniji i iskreniji dramski doživljaj.
U gradu Sarajevu je 1977. Formirano i Pozorište mladih, u kojem su gledaoci mogli uživati u lutkarskim i dramskim predstavama. Nastalo je Pozorište mladih udruživanjem dva teatra za djecu i od tada, do danas, ono djeluje sa dvije samostalne scene - Lutkarskom i Dramskom. Tu je i Sarajevski ratni teatar, koji je postao simbol otpora. Osnovan je sredinom 1992. godine, okupljajući glumce i saradnike iz tri profesionalna sarajevska teatra, koji su, zbog agresije na našu domovinu, morali obustaviti djelovanje i rad. Tokom agresije teatar je pripremio na stotine predstava i postao simbol otpora. Najpoznatije ratne predstave bile su “Sklonište”, “Priviđenja iz srebrenog vijeka”, “Ay Karmela” i ”Čekajući Godoa”.
Inače, pozorišta u Bosni i Hercegovini predstavljaju značajan dio kulturnog i umjetničkog života zemlje, sa bogatom tradicijom u dramskim umjetnostima. Evo pregleda još nekih od najpoznatijih pozorišta. Narodno pozorište bosansko-hercegovačkog entiteta RS u Banja Luci osnovano je 1930. godine. Centralna je institucija dramske umetnosti u tom entitetu. Gradsko pozorište “Jazavac” je iz istog grada i fokusira se na savremene drame i edukativne predstave za mlade. Zeničko bosansko pozorište takođe nudi širok repertoar dramskih, muzičkih i plesnih predstava. Hrvatsko narodno kazalište osnovano je 1994. godine i fokusira se na promociju hrvatske kulturne baštine i savremene drame. Narodno pozorište Mostar je jedno od vodećih pozorišta u Hercegovini, osnovano 1951. godine. Poznato po klasičnim i modernim djelima domaće i svjetske književnosti.
Teatar Kabare iz Tuzle je manje, ali značajno pozorište, koje njeguje intimnu atmosferu i eksperimentalni pristup teatru i često je domaćin festivala malih scena. Slične kulturne aktivnosti održavaju se i u drugim gradovima, od Bihaća, do Trebinja, Brčkog i Bijeljine, pri čemu svaka regija doprinosi specifičnom teatarskom duhu, kroz lokalne festivale i projekte.
Draga naša ABC Djeco, toliko o pozorištima u vašoj i našoj domovini.
Hvala vam na pažnji i – svratite gdje god i kad god u bosansko-hercegovačka pozorišta.
Vjerujte – uživaćete!
